Çekül Vakfı Başkanı Malatya'lı Prof. Dr. Metin Sözen Hayatını Kaybetti

Ömrünü kültürel mirasımızı yaşatmaya adayan Prof. Dr. Metin Sözen son yolculuğuna uğurlandı. Sözen’in sevenleri cenazesine çelenk göndermedi. Kimi ÇEKÜL Vakfı’nın 7 Ağaç Ormanları’na kimi de Konya’daki Sonsuz Şükran Köyü’ne anısını yaşatmak için fidan dikti.

Çekül Vakfı ve Tarihi Kentler Birliği’nin kurucularından Prof. Dr. Metin Sözen dün İstanbul’da son yolculuğuna uğurlandı. 88 yaşında vefat eden Sözen’in cenaze namazı ikindi namazına müteakip İstanbul Zincirlikuyu Camii’nde kılındı. Cenaze için çelenk gönderilmesi yerine ÇEKÜL Vakfı’nın 7 Ağaç Ormanları’nda Metin Sözen anısına fidan dikilmesi istendi.

Cenaze törenine, eski Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Memduh Büyükkılıç’ın yanı sıra, Tarihi Kentler Birliği ve Çekül Vakfı yöneticileri ve birçok öğrencisi katıldı. Sözen’in cenazesi törenin ardından Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.

Tarihi ve doğal miraslarımızın korunmasına ömrünü adayan, ‘Ağa Han Mimarlık Ödülü’ sahibi Sözen, kurucusu olduğu Çekil Vakfı aracılığıyla Türkiye’nin dört bir yanındaki yerel yönetimlerle iş birliği yaparak, binlerce yapının korunmasında öncülük etmiş bir isimdi.

Metin Sözen Kimdir?
Aslen Malatya Darende Gürpınar Mahallesinden Olan Metin Sözen Babasının Elazığ'da memuriyeti  nedeniyle 24 Mayıs 1936 Yılında  Elazığ Harput'ta doğdu.  ÇEKÜL'ün (Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı) başkanlığını yürüttü. Türkiye'deki, başta tarihi yapılar olmak üzere, kültürel mirasın korunması üzerine yaptığı çalışmalarla tanınmış bir mimar, öğretim görevlisi ve sivil toplum kuruluşu yöneticisiydi.

Mehmet Muhsin Sözen ve Ülfet Sözen'in çocukları olarak Elazığ'ın Harput şehrinde 24 Mayıs 1936'de dünyaya gelen Metin Sözen, babasının devlet memuru olması nedeniyle ilk ve orta öğretiminin Türkiye'nin farklı şehirlerinde yaptı. İlkokulu Malatya ve Konya'da okuduktan sonra; orta ögrenimine Konya'da başladıysa da Antalya, Adana, İzmit ve Kabataş'ta devam etti.

Yüksek eğitime İstanbul Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi'nde başladı ve aynı üniversitesinin Tarih Kürsüsü'ne 1960 yılında asistan olarak kabul edildi. 1967 yılından itibaren ise İTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü'nde Tarih ve Restorasyon Kürsü'sünde asistanlığa devam etti. Aynı üniversitede 1973 yılında doçentlik, 1979 yılında ise profesörlük ünvanını aldı.

İTÜ'deki öğretim üyesi görevine ek olarak, Türkiye'nin doğal ve kültürel mirasını korumak amacıyla 1990 yılında vakıf statüsünde kurulmuş sivil toplum kuruluşu olan ÇEKÜL'ün başkanlık görevini yürüttü.

Ayrıca TBMM'ye bağlı olan saray, köşk ve kasırların ve içindeki tarihi eşyaların daha iyi korunması için oluşturulan ve de Millî Saraylar Daire Başkanlığı bünyesinde olan Bilim ve Değerlendirme Kurulu başkanlığı yaptı.

Ödülleri ve Onurlandırılması
Üstün Hizmet Ödülü: TBMM Başkanlığı tarafından verildi.
Vakıf İnsan Ödülü: Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından verildi
Ağa Han Mimarlık Ödülü
Mimarlığa Katkı Dalı Jüri Özel Ödülü: 2002 yılında TMMOB Metin Sözen'e Türkiye'deki ulusal varlıkların gözetilmesi hususunda hem Türkiye'de hem de ülke dışında yaptığı çalışmalardan ötürü Mimarlığa Katkı Dalı Jüri Özel Ödülü'nü verdi.

Koruma Ödülü: 2006 yılında Türkiye Cumhuriyet Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın ilk kez verdiği bir ödül olan 1. Ulusal Mimarlık Koruma Ödülleri'nden Koruma Onur Ödülü'ne layık görülmüştür.[6]

Kültür ve Sanat Ödülü: 2007 yılında Türkiye Cumhuriyet Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın her sene verdiği Kültür ve Sanat Ödülü'nü kazanmıştır. Ödül kendisine Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından verilmiştir.
İsmi, Kars'taki bir caddeye verilmiştir.

Onursal Doktora: 8 Aralık 2016 tarihinde İstanbul Kültür Üniversitesi Metin Sözen'e Türk Sanatı ve Mimarlığı konusundaki araştırmaları ile Türkiye'deki doğal ve tarihi mirasın korunmasına ve tanıtımına yaptığı katkılardan dolayı "onursal doktora" unvanı vermiştir.

Yayınları

• Anadolu Medreseleri, Selçuklu ve Beylikler Devri (1970)
• Anadolu Kentleri (1971)
• Diyarbakır'da Türk Mimarisi / Turkish Architecture in Diyarbakır (1971)
• 50 Yılın Türk Mimarisi (1973)
• Sinan, Architect of Ages
• Bir İmparatorluğun Doğuşu: Topkapı
• Turas el-imare el-Türkiyye vel-Mimar Sinan /Türkish Architecture and Sinan/L'arcitecture Türkey et I'Architecte Sinan (1976)
• Türk Mimarlığının Tarihsel Gelişimi (1980)
• Anadolu'da Akkoyunlu Mimarisi (1981)
• Tarihsel Gelişimi içinde Türk Sanatı (1983)

Hazırladığı belgeseller
Anadolu'da Konutun Öyküsü
Sinan'ın Anıları
İstanbul'un Kültür Durakları